Lekcja 14
przyimki miejsca
- Lokale Präpositionen
Przyimki z celownikiem (Dativ) - odpowida na pytanie "gdzie" i wyraża bezruch
ab - od
aus - skąś
mit - , z
gegenüber - naprzeciw
nach - do (stosowane przy kontynentach, państwach bez rodzajników, miastach, regionach i kierunkach)
zu - do (stosowane prz osobach, nazwach miejsc z rodzajnikami i czynnościach)
von - od kogoś
ab - od
aus - skąś
mit - , z
gegenüber - naprzeciw
nach - do (stosowane przy kontynentach, państwach bez rodzajników, miastach, regionach i kierunkach)
zu - do (stosowane prz osobach, nazwach miejsc z rodzajnikami i czynnościach)
von - od kogoś
Przyimki z biernikiem (Akkusativ) - odpowida na pytanie "dokąd" i wyraża ruch z punktu A do B
nach - do
durch - przez
entlang - wzdłuż
gegen - przeciw
um - wokół
nach - do
durch - przez
entlang - wzdłuż
gegen - przeciw
um - wokół
Przyimki z Akkusativ lub Dativ (Wechselpräpositionen) - stosowane zamiennie, nadal odnoszą do tych samych działań co powyższe - bezruch i ruch
an - tuż przy, na
auf - na
hinter - za
in - w, w środku, do
neben - obok, przy
über - nad
unter - pod
vor - z przodu, przed
zwischen - między
an - tuż przy, na
auf - na
hinter - za
in - w, w środku, do
neben - obok, przy
über - nad
unter - pod
vor - z przodu, przed
zwischen - między
Przyimki z celownikiem (Dativ)
| POLSKI | NIEMIECKI | WYMOWA |
| Od jutra zaczynam dietę. | Ab morgen fange ich mit der Diät an. | ab morgen fange iś mit der diet an |
| Wyszłam z pracy dwie godziny później. | Ich bin zwei Stunden früher aus der Arbeit gegangen. | iś bin cwaj sztunden fryjer aus der arbajt gegangen |
| Mieszkam z mężem i córką. | Ich wohne mit meinem Mann und meiner Tochter. | iś wone mit majnem man und majner tohter |
| Naprzeciw mojego domu znajduje się cukiernia. | Gegenüber von meinem Haus befindet sich eine Konditorei. | gegniber fon majnem hałs ist ajne konditoraj |
| Rok temu wróciłam do Polski. | Vor einem Jahr, bin ich nach Polen zurückgekommen. | for ajnem jar, bin iś nah polen curikgekomen |
| Przyjdę do ciebie trochę później. | Ich komme zu dir, bisschen später. | iś kome cu dir bisśien szpejter |
| Dzisiaj wróciłam od lekarza wcześniej. | Ich bin heute eher von dem Arzt zurück gekommen | iś bin hojte eja fon dem arct zurik gekomen |
Przyimki z biernikiem (Akkusativ)
| POLSKI | NIEMIECKI | WYMOWA |
| Wyjeżdżam do Niemiec. | Ich fahre nach Deutschland. | iś fare nach dojczland |
| Wystarczy przejść przez most i będziemy na miejscu. | Es reicht nur durch die Brücke zu laufen,dann kommen wir an. | es rajht nur durh di bryke cu laufen, dan komen wir an |
| Biegnijmy wzdłuż trasy. | Laufen wir den Weg entlang. | laufen wir den weg entlang |
| Miałem wypadek. Uderzyłem samochodem w drzewo. | Ich hatte einen Unfall. Ich bin mit dem Auto gegen einen Baum gefahren. | iś hate ajnen unfal. Iś bin mit dem auto gegen ajnen baum gefaren |
| Wszyscy zebrali się wokół miejsca wypadku. | Alle haben sich um den Unfallort gesammelt | ale haben ziś um den unfalort gesamelt |
Przyimki z Akkusativ lub Dativ (Wechselpräpositionen)
| POLSKI | NIEMIECKI | WYMOWA |
| Usiądę do stołu. | Wohin...? (Akk.) Ich setze mich an den Tisch. | Iś zece miś an den tisz. |
| Siedzę przy stole. | Wo ...? (Dat.) Ich sitze an dem Tisch. | Iś zice an dem tisz. |
| On kładzie książkę na stół. | Wohin...? (Akk.) Er legt das Buch auf den Tisch. | Er legt das buh auf den tisz. |
| Książka leży na stole. | Wo ...? (Dat.) Das Buch liegt auf dem Tisch. | Das buh ligt auf dem tisz. |
| Postawię lampę za stołem. | Wohin ...? (Akk.) Ich stelle die Lampe hinter den Tisch. | Iś sztele di lampe hinter den tisz. |
| Lampa stoi za stołem. | Wo ...? (Dat.) Die Lampe steht hinter dem Tisch. | Di lampe sztejt hinter dem tisz. |
| Idę do mieszkania. | Wohin ...? (Akk.) Ich gehe in die Wohnung. | Iś geje in di wonung. |
| Jestem w mieszkaniu. | Wo ...? (Dat.) Ich bin in der Wohnung. | Iś bin in der wonung. |
| On siada obok mnie. | Wohin ...? (Akk.) Er setzt sich neben mich. | Er zect ziś neben miś. |
| On siedzi obok mnie. | Wo ...? (Dat.) Er sitzt neben mir. | Er zict neben mije. |
| On wiesza obraz nad łózkiem. | Wo ...? (Akk.) Er hängt das Bild über das Bett. | Er hengt das bil yber das bet. |
| Obraz wisi nad łóżkiem. | Wohin ...? (Dat.) Das Bild hängt über dem Bett. | Das bild hengt yber dem bet. |
| Kot kładzie się pod stół. | Wohin ...? (Akk.) Die Katze legt sich unter den Tisch. | Di kace legt ziś unter den tisz. |
| Kot leży pod stołem. | Wo ...? (Dat.) Die Katze liegt unter dem Tisch. | Di kace ligt unter dem tisz. |
| Ona staje przed lustro. | Wohin ...? (Akk.) Sie stellt sich vor den Spiegel. | Zi sztelt ziś for den szpigel. |
| Ona stoi przed lustrem. | Wo ...? (Dat.) Sie steht vor dem Spiegel. | Zi sztejt for dem szpigel. |
| Dziecko siada między matką a ojcem. | Wohin ...? (Akk.) Das Kind setzt sich zwischen die Mutter und den Vater. | Das kind zect ziś cwiszen die muta und den fata. |
| Dziecko siedzi między matką a ojcem. | Wo ...? (Dat.) Das Kind sitzt zwischen der Mutter und dem Vater. | Das kind zict cwiszen der muta und dem fata. |
Łączenie przyimków miejsca z rodzajnikiem
| PRZYIMEK | RODZAJNIK | POŁĄCZENIE |
| an | dem | am |
| an | das | ans |
| in | dem | im |
| zu | der | zur |
| zu | dem | zum |
| auf | das | aufs |
| bei | dem | beim |
| von | dem | vom |
Przyimki z celownikiem (Dativ)
POLSKI
NIEMIECKI
WYMOWA
Od jutra zaczynam dietę.
Ab morgen fange ich mit der Diät an.
ab morgen fange iś mit der diet an
Wyszłam z pracy dwie godziny później.
Ich bin zwei Stunden früher aus der Arbeit gegangen.
iś bin cwaj sztunden fryjer aus der arbajt gegangen
Mieszkam z mężem i córką.
Ich wohne mit meinem Mann und meiner Tochter.
iś wone mit majnem man und majner tohter
Naprzeciw mojego domu znajduje się cukiernia.
Gegenüber von meinem Haus befindet sich eine Konditorei.
gegniber fon majnem hałs ist ajne konditoraj
Rok temu wróciłam do Polski.
Vor einem Jahr, bin ich nach Polen zurückgekommen.
for ajnem jar, bin iś nah polen curikgekomen
Przyjdę do ciebie trochę później.
Ich komme zu dir, bisschen später.
iś kome cu dir bisśien szpejter
Dzisiaj wróciłam od lekarza wcześniej.
Ich bin heute eher von dem Arzt zurück gekommen
iś bin hojte eja fon dem arct zurik gekomen
Przyimki z biernikiem (Akkusativ)
POLSKI
NIEMIECKI
WYMOWA
Wyjeżdżam do Niemiec.
Ich fahre nach Deutschland.
iś fare nach dojczland
Wystarczy przejść przez most i będziemy na miejscu.
Es reicht nur durch die Brücke zu laufen,dann kommen wir an.
es rajht nur durh di bryke cu laufen, dan komen wir an
Biegnijmy wzdłuż trasy.
Laufen wir den Weg entlang.
laufen wir den weg entlang
Miałem wypadek. Uderzyłem samochodem w drzewo.
Ich hatte einen Unfall. Ich bin mit dem Auto gegen einen Baum gefahren.
iś hate ajnen unfal. Iś bin mit dem auto gegen ajnen baum gefaren
Wszyscy zebrali się wokół miejsca wypadku.
Alle haben sich um den Unfallort gesammelt
ale haben ziś um den unfalort gesamelt
Przyimki z Akkusativ lub Dativ (Wechselpräpositionen)
POLSKI
NIEMIECKI
WYMOWA
Usiądę do stołu.
Wohin...? (Akk.) Ich setze mich an den Tisch.
Iś zece miś an den tisz.
Siedzę przy stole.
Wo ...? (Dat.) Ich sitze an dem Tisch.
Iś zice an dem tisz.
On kładzie książkę na stół.
Wohin...? (Akk.) Er legt das Buch auf den Tisch.
Er legt das buh auf den tisz.
Książka leży na stole.
Wo ...? (Dat.) Das Buch liegt auf dem Tisch.
Das buh ligt auf dem tisz.
Postawię lampę za stołem.
Wohin ...? (Akk.) Ich stelle die Lampe hinter den Tisch.
Iś sztele di lampe hinter den tisz.
Lampa stoi za stołem.
Wo ...? (Dat.) Die Lampe steht hinter dem Tisch.
Di lampe sztejt hinter dem tisz.
Idę do mieszkania.
Wohin ...? (Akk.) Ich gehe in die Wohnung.
Iś geje in di wonung.
Jestem w mieszkaniu.
Wo ...? (Dat.) Ich bin in der Wohnung.
Iś bin in der wonung.
On siada obok mnie.
Wohin ...? (Akk.) Er setzt sich neben mich.
Er zect ziś neben miś.
On siedzi obok mnie.
Wo ...? (Dat.) Er sitzt neben mir.
Er zict neben mije.
On wiesza obraz nad łózkiem.
Wo ...? (Akk.) Er hängt das Bild über das Bett.
Er hengt das bil yber das bet.
Obraz wisi nad łóżkiem.
Wohin ...? (Dat.) Das Bild hängt über dem Bett.
Das bild hengt yber dem bet.
Kot kładzie się pod stół.
Wohin ...? (Akk.) Die Katze legt sich unter den Tisch.
Di kace legt ziś unter den tisz.
Kot leży pod stołem.
Wo ...? (Dat.) Die Katze liegt unter dem Tisch.
Di kace ligt unter dem tisz.
Ona staje przed lustro.
Wohin ...? (Akk.) Sie stellt sich vor den Spiegel.
Zi sztelt ziś for den szpigel.
Ona stoi przed lustrem.
Wo ...? (Dat.) Sie steht vor dem Spiegel.
Zi sztejt for dem szpigel.
Dziecko siada między matką a ojcem.
Wohin ...? (Akk.) Das Kind setzt sich zwischen die Mutter und den Vater.
Das kind zect ziś cwiszen die muta und den fata.
Dziecko siedzi między matką a ojcem.
Wo ...? (Dat.) Das Kind sitzt zwischen der Mutter und dem Vater.
Das kind zict cwiszen der muta und dem fata.
Łączenie przyimków miejsca z rodzajnikiem
PRZYIMEK
RODZAJNIK
POŁĄCZENIE
an
dem
am
an
das
ans
in
dem
im
zu
der
zur
zu
dem
zum
auf
das
aufs
bei
dem
beim
von
dem
vom
