Mleko to jeden z najważniejszych produktów spożywczych, będący podstawowym źródłem białka, wapnia oraz wielu innych niezbędnych składników odżywczych. Jest nieodzownym elementem diety zarówno dzieci, jak i dorosłych. Mleko może pochodzić od różnych zwierząt, a także istnieją roślinne alternatywy, które są doskonałe dla osób z nietolerancją laktozy lub alergią na białko mleka.
Wartość energetyczna i zamienniki mleka
Mleko najczęściej pochodzi od krów, ale dla osób uczulonych na laktozę istnieją zamienniki, takie jak mleko sojowe czy mleko migdałowe. Te alternatywy są coraz bardziej popularne w diecie wielu ludzi. Wartość energetyczna mleka krowiego na 100 ml to 62,5 kcal. Mleko zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy oraz jest źródłem wielu ważnych minerałów, takich jak wapń, fosfor, magnez, potas, cynk i selen.
Składniki odżywcze mleka
- Białko: 3,2 g
- Tłuszcze: 3,1 g
- Węglowodany: 4,8 g
- Wapń: 113 mg
- Magnez: 10 mg
- Fosfor: 91 mg
- Potas: 143 mg
- Sód: 40 mg
- Cynk: 0,4 mg
- Selen: 3,7 µg
- Witamina A: 102 IU
- Witamina D: 40 IU
- Witamina E: 0,1 mg
- Witamina K: 0,2 µg
- Witamina B1: 0,04 mg
- Witamina B2: 0,2 mg
- Witamina B3: 0,1 mg
- Witamina B6: 0,036 mg
- Witamina B12: 0,4 µg
Zastosowanie mleka
Gastronomia: Mleko jest podstawowym składnikiem wielu potraw i napojów, w tym deserów, sosów, zup, ciast oraz produktów mlecznych takich jak jogurty, sery, kefiry, maślanki, czy lody.
Medycyna: Stosowane jako środek łagodzący zgagę oraz składnik domowych mikstur na przeziębienie.
Kosmetyka: Mleko znajduje szerokie zastosowanie w kosmetyce, głównie w produktach do pielęgnacji skóry i włosów, dzięki swoim właściwościom nawilżającym i odżywczym.
Przeciwwskazania do spożywania mleka
- Alergia na białka mleka: Często mylona z nietolerancją laktozy. Osoby z tą alergią powinny unikać mleka i jego przetworów.
- Nietolerancja laktozy: Niemożność trawienia cukru mlecznego (laktozy) może powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
Zalety mleka
- Wzmacnia zęby i kości dzięki wysokiej zawartości wapnia.
- Jest domowym lekarstwem na zgagę.
- Wzmacnia odporność organizmu.
- Poprawia wzrok dzięki zawartości witaminy A.
- Pozytywnie wpływa na pracę mózgu.
- Buduje mięśnie dostarczając pełnowartościowe białko.
- Reguluje trawienie.
- Ułatwia zasypianie dzięki zawartości tryptofanu.
- Dodaje energii.
- Poprawia kondycję włosów i skóry jako składnik kosmetyków.
Ciekawostka
Zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia, osoby dorosłe powinny spożywać minimum dwie szklanki mleka lub jego przetworów dziennie, aby zapewnić sobie odpowiednią ilość wapnia i innych składników odżywczych.
