Objawy zawału serca

Objawy zawału serca mogą różnić się w zależności od osoby, a u niektórych pacjentów, zwłaszcza kobiet, mogą być mniej typowe. Najczęstsze symptomy to:

1. Silny ból w klatce piersiowej: Uczucie ucisku, pieczenia, bólu lub ciężkości w środku klatki piersiowej, które trwa dłużej niż kilka minut lub pojawia się i znika.
2. Promieniujący ból: Ból może promieniować do ramienia (zwykle lewego), pleców, szczęki, szyi lub barków.
3. Duszność: Często towarzyszy bólowi w klatce piersiowej, pojawia się nagle i jest silna.
4. Zimne poty: Silne pocenie się bez wyraźnej przyczyny jest często oznaką zawału.
5. Nudności i wymioty: Mogą towarzyszyć bólowi i duszności.
6. Zawroty głowy i uczucie osłabienia: Mogą prowadzić do omdlenia.

Warto pamiętać, że objawy mogą różnić się u kobiet, które częściej odczuwają duszność, zmęczenie, bóle pleców i brzucha, a objawy mogą być mniej intensywne niż u mężczyzn.

Przyczyny zawału serca

Do zawału serca dochodzi najczęściej w wyniku zatkania tętnicy wieńcowej, która dostarcza tlen do mięśnia sercowego. Przyczyną najczęściej jest blaszka miażdżycowa – złóg cholesterolu, tłuszczów i innych substancji. W przypadku pęknięcia blaszki miażdżycowej w tętnicy tworzy się zakrzep, który blokuje przepływ krwi i powoduje niedokrwienie mięśnia sercowego.

Główne czynniki ryzyka to:

1. Wysoki poziom cholesterolu: Nadmiar cholesterolu LDL przyczynia się do tworzenia blaszek miażdżycowych w tętnicach.
2. Nadciśnienie tętnicze: Zwiększa nacisk na ściany naczyń krwionośnych i przyspiesza proces miażdżycy.
3. Palenie papierosów: Uszkadza ściany naczyń i zwiększa ryzyko powstawania zakrzepów.
4. Cukrzyca: Zwiększa ryzyko miażdżycy i innych schorzeń serca.
5. Brak aktywności fizycznej i otyłość: Prowadzi do wysokiego ciśnienia, otyłości i nieprawidłowego poziomu cholesterolu.
6. Stres: Może wpływać na zdrowie serca poprzez podniesienie ciśnienia i wywoływanie niezdrowych nawyków.
7. Predyspozycje genetyczne: Ryzyko zawału serca jest wyższe, jeśli występuje historia rodzinna chorób sercowo-naczyniowych.

Co zrobić w przypadku zawału serca?

Jeśli podejrzewasz u siebie lub kogoś innego zawał serca, natychmiast wezwij pomoc medyczną (numer alarmowy 112 w Polsce). Szybka interwencja jest kluczowa dla minimalizacji uszkodzeń mięśnia sercowego. Czekając na przybycie pomocy:

1. Zachowaj spokój: Unikaj wysiłku fizycznego, usiądź lub połóż się w wygodnej pozycji.
2. Zastosuj aspirynę: Jeśli nie ma przeciwwskazań, przyjęcie 300 mg aspiryny (rozgryzanej) może zmniejszyć ryzyko zakrzepów.
3. Unikaj jedzenia i picia: Do przybycia ratowników nie spożywaj pokarmów ani napojów.
4. Oczekuj pomocy: Staraj się oddychać spokojnie i równomiernie, a jeśli jesteś sam, zadzwoń po pomoc i otwórz drzwi, aby ratownicy mieli do Ciebie szybki dostęp.

Leczenie zawału serca

Leczenie zależy od zaawansowania zawału i obejmuje:

1. Angioplastykę wieńcową: Polega na wprowadzeniu cewnika z balonikiem do zatkanej tętnicy. Balonik jest napompowany, aby poszerzyć naczynie i przywrócić przepływ krwi. Następnie wprowadza się stent, który podtrzymuje naczynie.
2. Leki trombolityczne: Stosowane, jeśli angioplastyka nie jest możliwa. Rozpuszczają zakrzepy i pomagają przywrócić przepływ krwi.
3. Leki przeciwzakrzepowe i rozrzedzające krew: Zapobiegają tworzeniu się nowych zakrzepów i pomagają sercu w regeneracji.
4. Rehabilitacja kardiologiczna: Po zawału pacjenci przechodzą rehabilitację, która obejmuje ćwiczenia fizyczne, wsparcie psychologiczne i edukację zdrowotną.

Profilaktyka zawału serca

Profilaktyka polega głównie na zmianie stylu życia i regularnym monitorowaniu zdrowia:

1. Dieta niskotłuszczowa i bogata w błonnik: Ograniczenie tłuszczów nasyconych i wprowadzenie produktów pełnoziarnistych, owoców i warzyw może pomóc w kontroli cholesterolu.
2. Regularna aktywność fizyczna: Ćwiczenia kardio, jak chodzenie, bieganie czy jazda na rowerze, wspierają serce i poprawiają krążenie.
3. Rzucenie palenia: Zmniejsza ryzyko miażdżycy i innych schorzeń serca.
4. Kontrola ciśnienia i poziomu cukru we krwi: Regularne badania pomagają wykryć czynniki ryzyka.
5. Redukcja stresu: Techniki relaksacyjne, medytacja czy joga mogą pomóc w zarządzaniu stresem.
6. Ograniczenie alkoholu: Zbyt duża ilość alkoholu zwiększa ryzyko nadciśnienia, otyłości i cukrzycy.