Aktywny senior to człowiek spełniony i szczęśliwy

Część zadań zaliczanych do obowiązków opiekunki dla starszej osoby jest związanych z tak zwaną organizacją czasu wolnego seniora. Od opiekunki oczekuje się kreatywności, zaangażowania i wyczucia w planowaniu działań wspólnie podejmowanych z seniorem. Warto nadmienić, iż aktywność w podeszłym wieku (zarówno na polu fizycznym, jak i intelektualnym), dostarcza wielu pozytywnych emocji, dając seniorowi możliwość nieustannego rozwoju.

Niełatwo jest zrozumieć potrzeby starszego człowieka, a jednocześnie pozostać czujnym i odpowiedzialnym z uwagi na towarzyszące mu (najczęściej zdrowotne) ograniczenia. Należy jednak zauważyć, że nawet spore utrudnienia związane z dyspozycją psychofizyczną seniora, nie powinny stać na przeszkodzie do praktykowania przez niego (oczywiście dzięki odpowiedniej koordynacji opiekunki), dostosowanych do możliwości swojego organizmu aktywności z szerokiego spectrum wyboru. Psychologiczne podejście do mentalnej zmiany w głowie seniora to w zasadzie już połowa sukcesu, bowiem często starsze osoby nie są w stanie cieszyć się z każdego kolejnego dnia, a narastająca w nich frustracją, połączona z niechęcią wobec świata, zmniejsza szanse na ciągłe czerpanie przyjemności z życia.

Logistyka całego przedsięwzięcia spoczywa rzecz jasna na opiekunce -  trzeba mimo wszystko  zaznaczyć, że będzie ona nie tylko osobą nadzorująca, a również...kompanem dla seniora podczas zorganizowanych zajęć. Jak właściwie rozumieć tę rolę? A może… powołanie?

Opiekunka - jeszcze pracownik czy już członek rodziny?

Nie jest tajemnicą, że dawno już przestano postrzegać rolę opiekunki jako osoby tylko i wyłącznie wykonującej czynności pielęgnacyjne seniora oraz pomagającej utrzymać w czystości gospodarstwo domowe. Zakres jej obowiązków jest systematycznie rozszerzany - dziś od opiekunki wymaga się nie tylko  niezwykle empatycznego, troskliwego podejścia do starszej osoby, ale także umiejętności bycia jej przewodnikiem i towarzyszem podczas wspólnego spędzania czasu. Niekiedy w trakcie nawiązywania relacji z seniorem rodzi się coś bliższego - dalece wykraczającego poza “zawodową” relację z  opiekunką.  Mowa tu o oczywiście o pewnego rodzaju przyjacielskiej więzi, która sprawia, że podopieczny zaczyna postrzegać swoją opiekunkę bardziej jako członka rodziny. Wpływ na to mają rzecz jasna różne czynniki, ponieważ w dużej mierze jest to kwestia indywidualna - nie każdy człowiek potrafi obdarzyć zaufaniem drugiego po względnie krótkim okresie znajomości. Rodzina seniora nierzadko kładzie bardzo duży nacisk właśnie na aspekt “społeczno-rekreacyjny” w opiece nad ich bliskim, mając nadzieję, że zatrudniona osoba sprosta zadaniu, związanego przecież z poświęceniem niemałych nakładów czasu, energii oraz pomysłowości. To opiekunka będzie przecież z seniorem przez większą część doby, zatem to od niej zależy, w jakim stopniu uda jej się go zachęcić lub przekonać do uczestnictwa w rozmaitych inicjatywach, możliwych do podjęcia w wolnym czasie.

Propozycje zagospodarowania czasu wolnego z seniorem

 Aby nieco przybliżyć niektóre z alternatyw dostępnych w ramach organizacji spędzania wolnego czasu z seniorem, posłużymy się podziałem na aktywności domowe oraz zewnętrzne (czyli dotyczące wszystkich czynności wykonywanych wspólnie poza domem). Wśród działań “domowych” możemy zatem zaproponować:

• czytanie (książki, artykuły, czasopisma, gazety - wszystko, co będzie stanowiło w opinii Twojej i Twojego podopiecznego interesujący, wart uwagi materiał). Czytanie seniorowi powinno być pretekstem do dyskusji na szersze tematy, która pozwoli obydwu stronom na wygłoszenie swojego zdania i ciekawą wymianę poglądów z drugim człowiekiem, niezależnie od zawartych w danym tekście treści.
• oglądanie programów TV rozwijających zainteresowania seniora - pamiętaj, że lepiej nie zadręczać starszej osoby nadmiarem informacji płynących z serwisów stacji telewizyjnych.  Fakt natężenia w nich rozmaitej dawki skrajnych emocji i niekiedy czerpania z ludzkiej naiwności, jest w stanie destrukcyjnie oddziaływać na psychikę seniora. Dużo lepszym rozwiązaniem będzie wybór serii programów zgodnych z pasjami Twojego podopiecznego - zwróć uwagę na ofertę kanałów tematycznych.
• wspólne rozwiązywanie krzyżówek i łamigłówek logicznych - czyli nieoceniona pomoc w ćwiczeniu pamięci, która u osoby w podeszłym wieku niestety zaczyna w pewnym momencie zauważalnie się pogarszać. Zaangażuj seniora w tego typu intelektualną aktywność, dostosowując formę do jego upodobań (mogą to być gry planszowe lub prosta wersja sudoku dla obojga, a nawet gry karciane). Zobaczysz, że też będziesz się dobrze bawić, a przy okazji poddasz umysł treningowi.
• słuchanie radia i muzyki - postaw oczywiście na ulubione audycje seniora, zapoznaj się z jego preferencjami. Nawet, jeśli nie przepadasz za dźwiękami klasycznych symfonii bądź wydaje Ci się, że niektóre tematy to nie Twoja bajka, nie zniechęcaj się zawczasu. Kto wie, być może niebawem przekonasz się do innych stylów i gatunków muzycznych niż te, który były Ci dotychczas znane? Pamiętaj, że senior też raczej nie zna współczesnej koncepcji tworzenia muzyki. Wykorzystaj ten czas jako sposób na odkrycie czegoś nowego i wymianę pokoleniowych doświadczeń obcowania z kulturą.

Propozycje aktywności podejmowanej w działaniach poza domem:

• spacery i dłuższe piesze wędrówki - to aktywność, której intensywność jest zdecydowanie uzależniona od kondycji zdrowotnej seniora. Choć lekarze zalecają starszym osobom regularne porcje ruchu nawet przy gorszej dyspozycji, nie zapomnij, że niestety łatwo jest przeszarżować. Dlatego na samym początku dbaj o to, by wyprawy charakteryzowały się krótszym czasem trwania - dopiero później zdecyduj się na stopniowe zwiększanie dystansu (oczywiście, kierując się w pierwszej kolejności aktualnymi predyspozycjami seniora). Podczas spacerów podtrzymuj konwersację z seniorem - dzięki temu wysiłek fizyczny będzie mniej odczuwalny, a dodatkowo wpłynie to pozytywnie na jego samopoczucie. Pamiętaj, że oboje możecie się dzięki temu wiele od siebie nauczyć.
• wyjścia do kina, teatru, muzeum, restauracji - z pewnością przyniosą wiele ekscytujących emocji zarówno Tobie, jak i Twojemu podopiecznemu, a później będą stanowiły kolejny powód do podzielenia się wzajemnie swoimi wrażeniami oraz odczuciami. W zależności od osobistych upodobań Twoich i seniora, stosuj zasadę wymienności - jednego razy wybieraj film bliższy Tobie, innym razem - seniorowi. Zachowasz dzięki temu bezpieczną równowagę i na własnej skórze doświadczysz korzyści płynące ze wspólnego przeżywania artystycznych dzieł pochodzących z różnych dziedzin kultury.
• wycieczki weekendowe za miasto - to świetna opcja, aby zwiedzić interesujące miejsca, zmienić chociaż na chwilę otoczenie, a czasem po prostu zjeść śniadanie w kawiarni z tradycyjnymi przysmakami. Tego typu wyjazd zawsze ma szansę stać się również okazją na wzajemne poznanie siebie z będącym pod Twoją opieką seniorem od zupełnie innej strony.

Pamiętaj, tylko od Ciebie zależy, czy uda Ci się obudzić w swoim podopiecznym motywację, a następnie utrzymać determinację w podejmowanych razem działaniach. Początki zawsze są trudne, jednak nie twórz w sobie zbyt wcześnie uprzedzeń - miej na względzie fakt, że Twoje towarzystwo, uśmiech i pomoc w trudniejszych dla seniora momentach mogą czasem okazać się dla niego naprawdę bezcenne. Wspieraj go zatem i zachęcaj, czerpiąc samemu możliwie jak najwięcej ze wspólnie spędzonych chwil.

Sprawdź inne artykuły o tematyce opiekuńczej, które pomogą w przygotowaniach do podjęcia nowych zleceń: https://dobrasztela.pl/kacik-opiekunki/aktualnosci/artykuly