dobrasztela.pl

Układ oddechowy co musisz wiedzieć

#astma #badania #choroba #opieka #opiekunka #osoby #podeszły #pomoc #senior #układ

Koniecznie przeczytajcie artykuł, poznajcie objawy oraz sposoby na leczenie chorób układu oddechowego najczęściej występujących u Seniora...

08 maja 2019

Choroby układu oddechowego znakiem naszych czasów

Układ oddechowy i związane z nim schorzenia powoli stały się domeną współczesności. Ma na to wpływ szereg różnych czynników - powszechność używek wszelkiego rodzaju, niewłaściwy sposób odżywiania, zaniedbania odnoszące się do warunków swojego środowiska życia… Do tego nieodłączny, stale towarzyszący nam stres.

Przykłady można zdecydowanie mnożyć. Kluczowe kwestie dotyczące chorób układu oddechowego są dwie: profilaktyka i diagnostyka. Warto również nadmienić, iż standardowe schorzenia są niestety bardzo późno wykrywane, co skutkuje słabszą wytrzymałością organizmu, nieprzygotowaniem do walki z nimi, a także sporym (fizycznym i psychicznym) obciążeniem dla seniora. Dlatego tak istotne jest, aby udać się do specjalisty możliwie jak najwcześniej, mając na uwadze towarzyszące aktualnie objawy.

W podeszłym wieku większa część chorób układu oddechowego to skutek chorób przebytych w trakcie życia. Powszechnym czynnikiem, który w szkodliwy sposób wpływa na stan układu oddechowego jest z całą pewnością dym tytoniowy. Należy pamiętać o tym, że chodzi tu nie tylko o palenie czynne, ale również o wysoki stopień narażenia na dym tytoniowy w paleniu biernym. Opiekunka, wyjeżdżając do pracy za granicę, aby zajmować się seniorem, powinna posiąść przynajmniej minimalny zasób wiedzy na temat najczęściej występujących schorzeń układu oddechowego, a także profilaktyki i ich leczenia na różnych etapach.

Astma - przyczyny i objawy choroby

Rozwój astmy uwarunkowany jest efektem trwającego dłużej stanu zapalnego, uprzednio spowodowanego alergią. Najbardziej znane alergeny wywołujące sam rozwój astmy oskrzelowej to tak zwane odchody roztocza kurzu domowego. Tego typu roztocza żywią się najczęściej fragmentami skóry i naskórka, które ludzki organizm regularnie zmienia, z kolei ludzie wdychają alergeny w trakcie sprzątania. Dodatkowo należy zauważyć, że alergię może również wywoływać przebywanie ze zwierzętami (nie tylko psy i koty, ale również chomiki, myszy, kanarki, czy papugi). Duży wpływ mają także pyłki traw, drzew, chwastów, zarodniki pleśni, itd.

Astma bywa też wywoływana przez atopię - reakcję posiadające podłoże genetyczne. Polega ona na nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej wobec małych dawek antygenów. W konsekwencji następuje nadmierne wytwarzanie przeciwciał IgE, które stanowi poważny symptom alergiczny.

Pozostałe czynniki wywołujące alergię to między innymi:

infekcje wirusowe
zanieczyszczenie powietrza, np. dym, pyły
silne emocje i stres
niektóre leki, w tym beta-blokery, kwas acetylosalicylowy, ibuprofen, naproksen
określone konserwanty
zimne powietrze
spaliny

Wśród głównych, powszechnie występujących objawów astmy należy wyróżnić:

duszności
mocny ucisk w klatce piersiowej
świszczący oddech (szczególnie podczas snu)
kaszel (o różnym stopniu intensywności i częstotliwości, jeśli chodzi o napady)

Ataki mają miejsce zazwyczaj w porach nocnych i nad ranem. Napad choroby ma w dużej mierze związek ze specyficznym uciskiem w klatce piersiowej, kłopotami z zaczerpnięciem powietrza oraz większą/mniejszą niezdolnością do wykonania aktywności fizycznej.

Przebieg choroby ma zdecydowanie różne nasilenia. Występują dwie odmiany: sporadyczna i przewlekła lekka/umiarkowana/ciężka. Przy sporadycznej lub przewlekłej/lekkiej ataki duszności oraz kaszlu nie pojawiają się często, ustępując później samoistnie czy też po zażyciu wziewnego leku rozszerzającego oskrzela. Postać przewlekła umiarkowana i przewlekła ciężka niestety mocno utrudnia aktywność chorującego, ponieważ ataki są bardzo częste i mają sporą intensywność. Opiekunka, która zajmuje się chorującym na astmę seniorem musi dostosować odpowiedni rodzaj ruchu do postaci zaawansowania jego choroby.

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) - specyfika w wieku podeszłym

Najważniejszym czynnikiem zwiększającym ryzyko ewolucji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc jest wspomniane już na wstępie palenie tytoniu – nie tylko czynne, ale i bierne. Aktualnie przeprowadzone badania naukowe dowiodły, że to właśnie u palaczy częściej występują objawy ze strony układu oddechowego. Dochodzi także do specyficznych zaburzeń czynności płuc w porównaniu z osobami niepalącymi. Co ciekawe, POChP raczej jest “domeną” mężczyzn niż kobiet, jeśli chodzi o liczbę pacjentów. Choroba objawia się najczęściej po 40. roku życia, ale niestety wiele jej objawów bywa nierzadko lekceważonych i ignorowanych. Jak zatem rozpoznać, że to na pewno przewlekła obturacyjna choroba płuc?

Do najbardziej powszechnych objawów choroby płuc zaliczamy:

postępujące ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe pacjenta,
zadyszka przy pokonywaniu schodów lub niewielkiej nawet odległości, która jest przebywana pieszo bądź truchtem,
nieregularny oddech w trakcie snu i podczas zwykłych, codziennych czynności,
długotrwały kaszel,
szybka utrata wagi,
utrata apetytu,
częste odkrztuszanie plwociny,
zmęczenie niewspółmierne do ilości wysiłku

Leczenie POChP i innych chorób układu oddechowego - długa droga do sukcesu?

Leczenie o podłożu farmakologicznym w swoim założeniu opiera się na czterech celach: zahamowaniu dalszego rozwoju choroby, zmniejszeniu intensywności objawów, wysokiej częstotliwości zaostrzeń związanych z nawrotami choroby oraz podniesienie stopnia tolerancji organizmu, jeśli chodzi o wysiłek fizyczny. Ważne, aby zadbać o indywidualne potrzeby pacjenta i dostosować leczenie do wymagań jego dyspozycji zdrowotnej (aktualnej formy, stanu zaawansowania choroby, a także reakcji organizmu na leczenie).

Elementy i metody związane z leczeniem pacjenta:

rehabilitacja oddechowa,
leczenie tlenem,
nieinwazyjne wspomaganie wentylacji i leczenie chirurgiczne (operacyjne zmniejszenie objętości płuc, przeszczepienie płuc, chirurgiczne wycięcie pęcherzy rozedmowych).

W rozmaitych metodach leczenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc stosuje się najczęściej następujące specyfiki:

beta2-mimetyki (krótko i długo działające);
leki przeciwcholinergiczne (krótko i długo działające);
preparaty złożone (w jednym inhalatorze beta2-mimetyk krótko działający i lek przeciwcholinergiczny);
pochodne metyloksantyny (teofilina);
glikokortykosteroidy wziewne (beklometazon, budezonid, flutikazon);
preparaty złożone (w jednym inhalatorze beta2-mimetyk długo działający)

To bardzo istotne, aby opiekunka miała dość szerokie pojęcie o schorzeniu, na które cierpi jej podopieczny. Wymienione powyżej dwie najbardziej popularne choroby związane z układem oddechowym generują wiele wysiłku i wymagają mnóstwa determinacji (od seniora - w walce ze schorzeniami, od rodziny - oznaczające nieustające wsparcie w tej trudnej batalii).

Opiekunka, znając specyfiki lekarskie podawane w określonych stadiach choroby, jest właściwą osobą na właściwym miejscu i nie ma prawa się pomylić - w końcu to ona będzie najczęściej odpowiedzialna za podawanie lekarstw seniorowi (oczywiście - pozostając w stałym kontakcie z lekarzem nadzorującym). Wiedza o chorobach dotyczących układu oddechowego może stać się przydatna również pod względem prywatnej sytuacji życiowej, np. kogoś bliskiego. Mając świadomość czynników ryzyka, przyczyn danej choroby i jej objawów oraz leczenia powoduje, że dużo spokojniej podchodzi się do okresu walki z konkretnym schorzeniem.

Kluczowymi kwestiami są jednak (jak już zostało wcześniej wspomniane) - profilaktyka i diagnostyka. Obecnie wiele mówi się o tym, że starsi ludzie są zbyt późno diagnozowani w zakresie chorób układu oddechowego. To niebezpieczna tendencja, dlatego warto zwracać uwagę na poszczególne symptomy, które można uznać za niepokojące dla stanu zdrowia seniora.

Sprawdź inne artykuły o tematyce opiekuńczej, które pomogą w przygotowaniach do podjęcia nowych zleceń: https://dobrasztela.pl/kacik-opiekunki/aktualnosci/artykuly

Zobacz inne artykuły

Odleżyny